Podsumowanie sezonu 2020
Początek nowego roku to czas podsumowań i snucia dalszych planów. W niniejszym poście przedstawiamy Wam krótkie sprawozdanie z chodlikowskich badań i działań przeprowadzonych w roku 2020! Informujemy również na co przekazaliśmy środki finansowe, którymi nas wsparliście poprzez serwis Patronite.pl/chodlik!
1. Badania ratownicze cmentarzyska z epoki brązu oraz późnego średniowiecza w Trzcińcu
Na przełomie czerwca i lipca, przez dwa tygodnie prowadziliśmy badania ratownicze w pobliskim Chodlikowi Trzcińcu. Już od kilku lat w trakcie monitorowania pobliskich stanowisk archeologicznych, w jednej z niszczonych poprzez wybieranie piasku wydm, co jakiś czas natrafialiśmy na zniszczone groby, zarówno ciałopalne jak i szkieletowe. W tym roku postanowiliśmy przebadać najbardziej narażony na niszczenie fragment cmentarzyska. Odkryliśmy trzy groby ciałopalne, urnowe kultury łużyckiej oraz dwa szkielety, które wstępnie datujemy na okres późnego średniowiecza.
Badania całkowicie finansowane były ze środków którymi nas wsparliście na Patronite! Łączny ich koszt wyniósł ok. 1000 zł: to głównie koszty paliwa do instytutowej Toyoty Hilux (600 zł), koszt zakupu materiałów do zabezpieczenia zabytków i drobnego sprzętu wykopaliskowego (300 zł), koszty uzyskania pozwoleń (80 zł). Badania w tym miejscu mamy zamiar kontynuować, ich wynikiem będzie artykuł. Może też uda się odpowiednio oznakować i zabezpieczyć to miejsce.
Więcej na temat badań możecie przeczytać tutaj: https://www.kazimierzdolny.pl/news/odkrycia-w-lesie-umarlych-kolo-trzcinca/88530.html
______________________________________________________________________________
2. Badania wykopaliskowe grodziska w Chodliku!
W latach 2016-2019 zbadaliśmy znaczną część grodziska (ok. 5 ha) za pomocą metod geofizycznych: magnetycznej, elektrooporowej oraz georadarowej.
Badania geofizyczne przeprowadzone w stosunkowo dobrze zachowanej a niebadanej jak dotąd wykopaliskowo północno-wschodniej części majdanu grodu wykazały obecność obiektów archeologicznych, o regularnych prostokątnych kształtach. W bieżącym sezonie zdecydowaliśmy zbadać jedną z wytypowanych prostokątnych struktur. Celem prac wykopaliskowych było – stwierdzenie istnienia na majdanie grodu w Chodliku zabudowy mieszkalnej lub o innym charakterze, uściślenie chronologii nawarstwień archeologicznych a tym samym końcowej fazy funkcjonowania obiektu. W trakcie prac badawczych prowadzonych od 10 lipca do 15 sierpnia br. założyliśmy trzy wykopy badawcze o łącznej powierzchni 1 ara.
W dwóch pierwszych wykopach uchwyciliśmy nawarstwienia, których chronologię na podstawie fragmentów naczyń glinianych określiliśmy na IX/X w. W trzecim wykopie o wymiarach 5×5 m udało uchwycić się kamienną strukturę w postaci ułożonych obok siebie kamieni stanowiących prawdopodobnie podwalinę pod budynek naziemny. W nawarstwieniach odkryliśmy ponadto kilkaset fragmentów naczyń glinianych oraz żelazny grot strzały. W północno-zachodniej części wykopu uchwyciliśmy fragment nietypowego obiektu, które wypełnisko składało się z warstwy spalenizny oraz kamieni. Tegoroczne badania nie pozwoliły na określenie funkcji obiektów archeologicznych. Będą one kontynuowana w przyszłym sezonie. Prawdopodobnie odkryliśmy fragment dużego budynku – o jakim przeznaczeniu, dowiemy się mamy nadzieję w tym roku!
Badania grodziska również prowadziliśmy dzięki środkom zebranym na Patronite! Na paliwo, materiały biurowe, opakowania na zabytki, drobny sprzęt wykopaliskowy, pomiarowy przeznaczyliśmy 1200 zł. W tym roku finansowo wsparła nas również Gmina Karczmiska, kwota w wysokości 3000 zł pokryła w większości roczne koszty utrzymania naszej bazy z szkole w Chodliku (rachunki za prąd, wodę, wywóz nieczystości, drobne naprawy, środki czystości).
______________________________________________________________________________
3. Badania powierzchniowe.
Począwszy do marca do końca listopada kontynuowaliśmy również badania powierzchniowe z wykorzystaniem detektorów metali we współpracy z Towarzystwem Historycznym „Pasja”. W ich wyniku rozpoznaliśmy znaczną część zaplecza grodziska w Chodliku.
Odkryliśmy dwa nowe stanowiska archeologiczne oraz kilkadziesiąt zabytków metalowych datowanych od okresu epoki brązu po nowożytność. Do najciekawszych należą odkrycia wykonanej ze stopu brązu głowy wilka datowanej wstępnie na IV-V w. n.e., denara Bolesława Kędzierzawego z poł. XII w. oraz licznych okuć późnośredniowiecznych sakw.
Do najbardziej intrygujących zabytków należy wspomniana głowa wilka, odkryta nieopodal grodziska. Posiada ona dwie bezpośrednie analogie: z Finlandii, z miejscowości Huruksela, z osady wczesnośredniowiecznej oraz z Niemiec, znad Renu, z późnorzymskiego obozu marszowego w Wilkenburgu – stąd przybliżone datowanie na okres wpływów rzymskich lub wędrówek ludów. Jest to być może fragment bransolety, jednakże podobne formy znamy także z wczesnobizantyjskich kandelabrów. A być może jej chronologia jest jednak inna i należy odnieść ja do wieków średnich? W tym sezonie postaramy się to wyjaśnić, raz jeszcze przeszukamy miejsce odkrycia zabytku z wykorzystaniem wszelkich dostępnych sposobów.
O tegorocznych badaniach w Chodliku przeczytacie także tutaj: https://www.kazimierzdolny.pl/news/wilk-z-chodlika-i-tajemnice-bagiennego-grodu/93709.html
______________________________________________________________________________
4. Prawdziwa stacja badawcza i muzeum w Chodliku dostępne dla każdego
Naszym marzeniem i celem jest stworzenie w Chodliku prawdziwej stacji badawczej i muzeum z zapleczem socjalnym oraz noclegowym, gdzie moglibyśmy Was gościć, pokazywać na żywo wyniki naszych badań – takie archeologiczne centrum nauki i kultury! Postanowiliśmy podreperować nieco naszą bazę – budynek dawnej szkoły podstawowej w Chodliku. Tu również wykorzystaliśmy środki finansowe z Patronite.
Nie ma co ukrywać – budynek wymaga po prostu generalnego remontu. Razem z Gminą Karczmiska (właścicielem obiektu), naszym Towarzystwem Starożytniczym w Chodliku oraz Instytutem Archeologii i Etnologii PAN myślimy o połączeniu sił i wspólnym staraniu się o pozyskanie środków finansowych na ten cel, a nie jest to łatwe bo i możliwości jest niewiele. Staramy się zainteresować ideą jak największą grupę odbiorców – od władz samorządowych, wojewódzkich po firmy i potencjalnych mecenasów nauki.
Chcemy też by obiekt utrzymywał się sam, stąd pomysł by pełnił także rolę schroniska dla turystów. Bez bazy nie będzie badań w Chodliku, a plany mamy wielkie! Poza działaniami naukowymi chcemy oznakować odpowiednio grodzisko w Chodliku, udostępnić je dla zwiedzających, stworzyć ścieżki dydaktyczne itp. Zważywszy na bliskość turystycznego Kazimierza Dolnego, wierzymy że ma to sens i znajdzie odpowiedni odzew.
Zapraszamy do wspierania nas na Patronite.pl/chodlik! W Chodliku przeszłość ma przyszłość! 🙂